ui و ux در طراحی سایت دو مفهوم کلیدی هستند که توجه به آنها یکی از ارکان اصلی موفقیت کسبوکارهای آنلاین محسوب میشود. با رشد روزافزون اینترنت و افزایش رقابت آنلاین، ارائه تجربهای منحصربهفرد و کاربرپسند برای بازدیدکنندگان وبسایتها امری ضروری است.
دو عنصر UI (User Interface) و UX (User Experience)، اگرچه به نظر مشابه میآیند، اما هرکدام نقش متفاوت و مهمی در طراحی سایت ایفا میکنند. UI به طراحی ظاهری و بصری یک وبسایت اشاره دارد و بر روی عناصر بصری مانند رنگها، فونتها، تصاویر و چیدمان عناصر تمرکز میکند. در حالی که UX به کلیت تجربه کاربر از یک وبسایت میپردازد و شامل عواملی مانند سهولت استفاده، کارایی، رضایت کاربر و احساسات کاربران میشود.
در این مقاله از آژانس دیجیتال مارکتینگ جینجر، به بررسی تفاوتهای بین UI و UX، اهمیت هر یک از آنها در طراحی وبسایتها و راهکارهای بهبود تجربه کاربری خواهیم پرداخت.
UX چیست؟
تجربه کاربری (UX) یعنی اینکه وقتی یک نفر از یک محصول یا برنامه استفاده میکند، چه حسی دارد و چه کارهایی انجام میدهد. تجربه کاربری، فراتر از ظاهر یک محصول است و شامل تمامی جنبههای تعامل کاربر با آن میشود. این تجربه، شامل سهولت استفاده، کارایی، معنیدار بودن و ارزش افزودهای است که محصول برای کاربر ایجاد میکند.
یک طراح وب حرفهای، تنها به طراحی ظاهری سایت توجه نمیکند، بلکه بر ایجاد تجربهای لذتبخش و کارآمد برای کاربر تمرکز دارد. او باید با در نظر گرفتن نیازها و خواستههای کاربران، طراحی را به گونهای انجام دهد که کاربر بتواند به راحتی با سایت تعامل داشته باشد.
طراح وب، کسی است که ظاهر و عملکرد وبسایت شما را طراحی میکند. یک طراح خوب میتواند باعث شود که کسبوکار شما خیلی موفقتر شود. مارک زاکربرگ با قرار دادن میز طراحان وب در نزدیکی خود، نظارت مستقیمی بر روند طراحی وبسایت فیسبوک داشت و میتوانست بهطور مداوم ایدهها و دیدگاههای خود را به تیم طراحی منتقل کند.
طراحی تجربه کاربری موفق، مستلزم انجام تحقیقات جامعی ازجمله مصاحبه با کاربران، تحلیل رقبا و ایجاد پرسونا است. برندهای بزرگ با استفاده از این روشها، محصولاتی تولید میکنند که دقیقاً مطابق با نیازها و انتظارات کاربران است. طراحی یک وبسایت موفق هم بدون شناخت دقیق کاربران، امکانپذیر نیست. به همین دلیل، طراحان قبل از شروع کار، با انجام مصاحبه و پرسشنامه، به جمعآوری اطلاعات جامع درباره مخاطبان هدف میپردازند.
تصور کنید قصد دارید یک اپلیکیشن سفارش غذا را استفاده کنید. یک UX خوب در این اپلیکیشن به این معناست که شما به راحتی بتوانید غذاهای مورد علاقه خود را پیدا کنید، آنها را به سبد خرید اضافه کنید، روش پرداخت را انتخاب کرده و سفارش خود را ثبت کنید. همچنین، اپلیکیشن باید رابط کاربری ساده و جذابی داشته باشد و به سرعت پاسخگو باشد.
UI چیست؟
UI، اولین و مهمترین نقطه تماس کاربر با یک محصول دیجیتال است و بهطور مستقیم بر تجربه کاربری تأثیر میگذارد. در واقع UI، بخش بصری یک محصول دیجیتال است که شامل تمامی عناصری میشود که کاربر با چشم میبیند و با آنها تعامل دارد. هدف اصلی این تعامل، ایجاد ارتباطی دو طرفه است که در آن انسان بتواند به راحتی دستگاه را کنترل کند و در عین حال، دستگاه نیز اطلاعات مفیدی را در اختیار انسان قرار دهد تا تصمیمگیریهای دقیقتری داشته باشد.
طراحان UX به دنبال درک عمیق از نیازها و خواستههای کاربر هستند و بر اساس آن تجربه کلی محصول را شکل میدهند. از سوی دیگر، طراحان UI به این تجربه ظاهری جذاب و کاربردی میبخشند. UI در طراحی سایت، بهعنوان واسط بین کاربر و محصول، نقش کلیدی در تحقق اهداف طراحی تجربه کاربری ایفا میکند. طراحان UI با طراحی دقیق این رابط، سعی میکنند تا تجربه کاربری بهتری را برای کاربران فراهم کنند.
فرض کنید وارد یک فروشگاه آنلاین شدهاید و میخواهید محصولی را خریداری کنید. برای انجام این کار، باید روی دکمه “افزودن به سبد خرید” کلیک کنید. طراحی این دکمه بخشی از UI است. این دکمه باید:
• به اندازه کافی بزرگ و واضح باشد تا به راحتی قابل مشاهده باشد.
• رنگی متفاوت داشته باشد (مثلاً سبز یا آبی) که نشاندهنده عملکرد مثبت است.
• زمانی که کاربر روی آن کلیک میکند، به نوعی واکنش نشان دهد (مثلاً تغییر رنگ یا سایه) تا کاربر متوجه شود که عمل کلیک انجام شده است.
مقایسه UI/UX در طراحی سایت
اگرچه طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری به هم وابسته هستند، اما هر کدام بر جنبههای متفاوتی از طراحی سایت تمرکز دارند. طراح رابط کاربری به ظاهر بصری سایت میپردازد، در حالی که طراح تجربه کاربری به نحوه تعامل کاربر با سایت توجه میکند. پس داشتن اطلاعات درباره تفاوت ui و ux در طراحی سایت بسیار اهمیت دارد.
طراحی رابط کاربری (UI) را میتوان جزئی از طراحی تجربه کاربری (UX) دانست. در واقع، طراح رابط کاربری با تمرکز بر ظاهر و چیدمان عناصر بصری، به ایجاد تجربهای دلپذیر برای کاربر کمک میکند. سلیقه و خلاقیت طراح، نقش بسیار مهمی در این فرآیند ایفا میکند. طراحی UX، به طراحی رابط کاربری معنا و هدف میدهد. طراح UX، با بررسی نیازها و رفتار کاربران، اطمینان حاصل میکند که رابط کاربری به بهترین شکل ممکن به نیازهای کاربران پاسخ دهد.
UX، چارچوب کلی تجربه کاربر را تعیین میکند و UI، جزئیات ظاهری و تعاملی این تجربه را شکل میدهد؛ به عبارت دیگر، UX به ما میگوید که کجا میخواهیم برویم و UI به ما نشان میدهد که چگونه به آنجا برسیم. عوامل موثر در این دو مورد، ریشه در اصول روانشناسی دارند و بر اساس الگوهای رفتاری و شناختی انسان شکل میگیرند.
برای دستیابی به یک طراحی موفق، هم به طراحی رابط کاربری زیبا و جذاب نیاز داریم و هم به طراحی تجربه کاربری منطقی و کارآمد. این دو حوزه مکمل یکدیگر هستند و هر کدام به تنهایی نمیتوانند به نتیجه مطلوب برسند.
جدول زیر به شما کمک میکند تا تفاوتها و شباهتهای UI و UX را بهتر درک کنید و بدانید که هر دو نقش مهمی در موفقیت طراحی سایت دارند.
فاکتور | UI رابط کاربری | UX تجربه کاربری |
تعریف | طراحی بصری و تعاملات ظاهری سایت | تجربه کلی کاربر از تعامل با سایت |
هدف | ایجاد یک رابط کاربری زیبا و جذاب | بهبود راحتی و رضایت کاربران در استفاده از سایت |
تمرکز | ظاهر و حس بصری عناصر مانند دکمهها، رنگها و فونتها | عملکرد و کارایی سایت و نحوه تعامل کاربران با آن |
ابزارها | نرمافزارهای طراحی گرافیکی مانند Photoshop و Sketch | ابزارهایی مانند wireframes و پروتوتایپها برای طراحی مسیر کاربری |
نقش در سایت | تأثیرگذاری اولیه بر کاربر از طریق طراحی زیبا | ایجاد تجربهای بدون مشکل و روان برای کاربر |
مثال | طراحی دکمهها، رنگها و آیکونهای سایت | سادهسازی فرآیند خرید یا یافتن اطلاعات در سایت |
تمرکز بر جزئیات | جزئیات گرافیکی و بصری سایت | نحوه عملکرد و دسترسی به بخشهای مختلف سایت |
مسئولیت | طراحی جذاب و هماهنگ عناصر بصری | اطمینان از جریان منطقی و روان کاربر در سایت |
اولویت | زیبایی و جذابیت طراحی | کارایی و راحتی در استفاده از سایت |
تأثیر در موفقیت | جذب کاربر از طریق طراحی بصری زیبا | نگهداشتن کاربر از طریق تجربه کاربری راحت و دلپذیر |
برای استفاده بهتر از UI/UX در طراحی وب، بهتر است ابتدا اطلاعاتی درباره اینکه طراحی سایت چیست، کسب کنید.
نکات مهم در اجرا UI/UX در طراحی سایت
طراحی یک وبسایت موفق، فراتر از داشتن ظاهری زیبا است. UI/UX در طراحی سایت دو عامل کلیدی هستند که در موفقیت یک وبسایت نقش بسیار مهمی ایفا میکنند. با توجه به اینکه تفاوت ui و ux در طراحی سایت میدانید، در ادامه به برخی از مهمترین نکات در اجرای UI و UX در طراحی سایت میپردازیم:
-
نکات مهم در اجرای UI (رابط کاربری)
طراحی رابط کاربری (UI) یک هنر و علم است که به ایجاد تعاملات بصری موثر بین کاربر و محصول دیجیتال میپردازد. یک UI خوب، نه تنها جذاب است بلکه کاربرپسند است. نکات مهم برای اجرای UI عبارتاند از:
• استفاده از رنگهای متناسب، فونتهای خوانا و ترکیب گرافیکی جذاب.
• اجتناب از پیچیدگیهای غیرضروری و تمرکز بر طراحی مینیمال برای دسترسی آسان کاربران.
• آیکونها باید ساده و قابل فهم باشند تا عملکرد دکمهها یا لینکها به وضوح مشخص شود.
• طراحی سایت باید برای نمایش در دستگاههای مختلف ازجمله موبایل و تبلت بهینهسازی شود.
• فاصله مناسب بین دکمهها و عناصر بصری برای جلوگیری از اشتباهات کاربری.
• ارائه بازخورد به کاربران در هنگام کلیک روی دکمهها یا ارسال فرمها (تغییر رنگ، نمایش پیغام تأیید یا خطا).
• استفاده از تصاویر بهینه و باکیفیت که بارگذاری سریع سایت را نیز تضمین کنند.
-
نکات مهم در اجرای UX (تجربه کاربری)
همانطور که گفته شد، طراحی تجربه کاربری (UX) فرایندی است که به دنبال ایجاد تعاملات معنیدار و لذتبخش بین کاربران و محصولات دیجیتال است. یک UX خوب، کاربران را قادر میسازد تا به راحتی و به سرعت به اهداف خود دست پیدا کنند و از این طریق، رضایت مشتری و وفاداری به برند را افزایش میدهد. نکات مهم در اجرای UX عبارتاند از:
• منوها و مسیرهای دسترسی به بخشهای مختلف سایت باید بهراحتی قابل فهم و استفاده باشند.
• طراحی سایت بر اساس تحلیل رفتار کاربران و نیازهای آنها.
• کاهش زمان بارگذاری صفحات و افزایش سرعت سایت برای تجربه بهتر کاربر.
• چیدمان محتوا باید به گونهای باشد که کاربران به راحتی اطلاعات مورد نظر خود را پیدا کنند.
• فرآیندها مانند خرید، ثبتنام یا جستجو باید بدون پیچیدگی و با کمترین مراحل قابل انجام باشند.
• انجام تستهای کاربری برای شناسایی مشکلات و بهبود تجربه کاربری.
• اطمینان از اینکه سایت برای افراد با نیازهای خاص (مانند معلولین) نیز قابل استفاده است.
• هدایت کاربر از مرحله ورود به سایت تا تکمیل اقدام مورد نظر بدون ایجاد مشکل یا مانع.
کلام پایانی
UI/UX در طراحی سایت دو عنصر حیاتی هستند که به شکل همافزا عمل میکنند. UI مسئول ایجاد ظاهر زیبا و جذاب برای کاربران است، در حالی که UX بر ایجاد تجربهای روان و کاربردی برای کاربران تمرکز دارد. موفقیت یک سایت زمانی تضمین میشود که این دو مفهوم بهطور هماهنگ در کنار هم به کار گرفته شوند. طراحی بصری جذاب بدون تجربه کاربری مناسب، منجر به سردرگمی کاربران میشود و از سوی دیگر، یک تجربه کاربری عالی بدون رابط کاربری جذاب، ممکن است کاربر را به سمت سایتهای دیگر سوق دهد.